سنگ تراورتن
حدود ۳۰ سال پیش تا دهه ۱۹۸۰ ایتالیا تامین کننده اصلی تراورتن بود و انحصار بازار را داشت. معروف ترین معادن ایتالیا در Guidonia Montecelio و Tivoli است. در حالی که نام ناحیه دوم و کلمه تراورتن منشأ یکسانی از کلمه لاتین tiburtinus از طریق تراورتن ایتالیایی دارد. سنگ تراورتن (Travertine) یکی دیگر از سنگ های ساختمانی که در طبیعت یافت می شود، مانند:سنگ مرمر، گرانیت، اونیکس، آهک و غیره . سنگ تراورتن در رنگ های طبیعی سفید، کِرِمی، برنزه تیره و روشن، خاکستری , قرمز وجود دارد. حتما این را به خاطر داشته باشید که هر چه رنگ سنگ تروارتن روشن تر و سفید باشد مرغوبیت بهتری دارد.
بافت تراورتن
تراورتن ها ســنگهای آهکی ســخت و متخلخل و غالباً سفیدی هســتند که از کربنات کلسیم ( CaCO3 ) تشکیل شده اند و حاصل رســوب گذارى، به ویژه توســط چشــمه هاى آبگــرم و یا رودخانه ها هستند و همچنین سنگ سخت و نیمه بلورى است که اغلب به علت وجود ترکیبات آهن یــا برخى نا خالصى هاى دیگــر به رنگهاى متفاوت و زیبا و بافت نوارى شکل دیده می شوند.
رنگ های تراورتن
سنگ تراورتن بیشتر در رنگ های قرمز، لیمویی،زرد،قهوه ای، خاکستری، سیاه و سفید مشاهده می شوند و به صورت اتفاقی دارای رگه و یا بدون رگه می باشند.
انواع تراورتن
تراورتن عباس آباد ، تراورتن شکلاتی تجره ، تراورتن سیلورتکاب ، تراورتن سیلور آذر شهر ، تراورتن دره بخاری ، تراورتن آتش کوه ، تراورتن حاجی آباد ، تراورتن آبگرم
کاربرد سنگ تراورتن
سنگهای تراورتن به دو صورت پرشده و پرنشده استفاده میشوند. اگر به صورت پر شده استفاده شوند در مکان هایی از ساختمان استفاده میشوند که آبریزش آن زیاد است و بطور کلی بهتر است در آشپزخانه، حمام، توالت و دستشویی استفاده نشوند. استفاده از سنگ تراورتن در مکانهای دیگر ساختمان مانعی ندارد. با این وجود تراورتن اغلب در نماهای روکار داخلی و بیرونی و همچنین برای سنگ فرش کردن ، مورد استفاده قرار میگیرد.
مزایای سنگ تراورتن
- مقاومت خوب، زیبایی و صیقل پذیری عالی سنگ تراورتن موجب شده تا در نماها بیشتر استفاده شود.
- این سنگ عایق حرارتی و صوتی می باشد، که حفره های داخل سنگ این خاصیت را ایجاد نموده اند
- حفره های موجود در سنگ باعث میشود که سیمان بهتر در آن نفوذ کند و خاصیت چسبندگی افزایش پیدا کند
- سنگ تراورتن گرما را جذب نمی کند و سطح آن همیشه خنک است.
- این سنگ از قابلیت برشکاری و صیقل کاری بالایی برخوردار است.
- رنگ این سنگ ثابت است و به مرور زمان کمرنگ نمی شود.
- دیرتر کثیف شدن
معایب سنگ تراورتن
- عدم یکنواخت بودن رنگ و طرح این سنگ
- مقاومت پایین در برابر سرما
- جذب آب نسبتاً بالا
- رنگ و بافت های خاص این سنگ دارای قیمت گران تری نسبت به بافت های ساده هستند
معادن سنگ تراورتن
در کشور ایران معادن مختلفی برای استخراج سنگ تراورتن وجود دارند و بزرگترین ذخایر تراورتن خاورمیانه در شهرستان محلات است و این شهرستان به عنوان کانون تولید سنگ حدود ۵۰ درصد کل ماده معدنی تراورتن ایران را تولید میکند . محلات با ۲ میلیون تن سنگ تراورتن دارای ۲۵۰ واحد فرآوری سنگ است و وجود ۱۱۰ معدن غنی سنگ تزئینی در این خطه موجب شده که ۶ هزار شغل پایدار در این زمینه ایجاد شود.از جمله معادن معروف آن می توان به تراورتن حاجی آباد، تراورتن عباس آباد و تراورتن آتش کوه اشاره نمود.
سنگ مرمریت
سنگ مرمریت که در لاتین بنام ماربل Marble می شناسند، نوع سنگی کربناتی دگرگونی که به علت تبلور مجدد تحت حرارت و فشار در دوره متامورف، دارای بافت بلوری مشخصی است و عمدتا از کانی های کلسیت و دولومیت، یا ترکیبی از آنها تشکیل شده است
بافت سنگ مرمریت
. مرمریت سنگی دگرگون شده است که با تبلور مجدد سنگ آهک به وجود می آید، بدین گونه که به مرور زمان و تحت فشار و حرارت، بافت و ساخت سنگ آهک دگرگون شده، مجددا تبلور یافته و یک کلسیت بزرگ، زبر و رگه دار را به وجود می آورد.
انواع رنگ و طرح های مرمریت
این سنگ دارای زنجیرههایی به نام استیلولیت میباشد که مانند نوار قلب در بافت سنگ مشاهده میشود.
مرمریت خالص دارای رنگ سفید و درخشانی است. رنگ خاکستری روشن تا سیاه، توسط مواد کربن دار به وجود می آید. رنگ های سبز معمولا توسط کلریت یا سیلیکات های دیگر تولید می شوند. رنگ صورتی و قرمز به علت وجود ذرات بسیار ریز پراکنده هموتیت یا کربنات منگنز و رنگ زرد و کرم بر اثر وجود لیمونیت است
انواع سنگ مرمریت
کاربرد سنگ مرمریت
برخی از سنگهای مرمریت به علّت ماهیت آهکی که دارند دارای جذب آب بسیار بالایی میباشند. به همین علّت آنها را اکیداً در جاهایی که آبریزش فراوان دارد مانند سرویس بهداشتی، دستشویی، آشپزخانه و حمام نباید استفاده کرد. این سنگ در برابر عوامل طبیعی مثل باران، سرما و گرما و هوازدگی مانند تراورتن نمیباشد و ضعیفتر است. بنابراین سنگهای مرمریت اگر در مکان هایی که در معرض انقباض و انبساط قرار میگیرند استفاده شوند، دچار خردگی میشوند.
مزایا مرمریت به عنوان سنگ نما
- سختی مناسب و مقاومت در برابر آتش و فرسایش
- مناسب برای کف و پله ها و نماهای داخلی بدلیل تخلخل بسیار پایین
- زیبایی و تنوع رنگ زیاد بخصوص در ایران
- قابلیت کاربرد در نماهای کلاسیک و مدرن
- سایش پذیر بودن و داشتن جلای مناسب(در مراحل پرداخت سنگ)
- عدم وجود خلل و فرج
معایب مرمریت به عنوان سنگ نما
- قیمت بالا بخصوص نوع سفید آن.
- بدلیل چگالتر بودن مرمریت (وزن مخصوص بالاتر بدلیل حضور کربنات منیزیم) نسبت به تراورتن و همچنین با توجه به اصول ساختمان سازی نوین مبنی بر سبک سازی سازه ها، مرمریت برای استفاده در نماهای بیرونی کمتر توصیه می گردد
- وجود درزه (crack) باعث دوام کمتر در مقابل یخ زدگی و کاهش استحکام سنگ مرمریت می شوند
- بدلیل وجود تخلخل و عدم امکان استفاده از مواد پرکننده، لکه پذیر می باشد
- با در معرض مواد رنگی قرار گرفتن، دچار تغییر در رنگ بافت شده و تنها با استفاده از پولیش دوباره یا عوض کردن سنگ می توان نقص وارد شده در نما را اصلاح کرد
- تغییر رنگ ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید در دراز مدت
معادن مرمریت
در میان انواع سنگ های معدنی به کار رفته در ساخت انواع بناها، سنگ مرمریت کاربرد و مصرف بالایی دارد. شهرستان نمین در استان اردبیل از قطب های استخراج و فراوری سنگ معدن مرمریت در کشور است.
مرمریت دگرگونی نیست، رسوبیه…