حدود ۳۰ سال پیش تا دهه ۱۹۸۰ ایتالیا تامین کننده اصلی تراورتن بود و انحصار بازار را داشت. معروف ترین معادن ایتالیا در Guidonia Montecelio و Tivoli است. در حالی که نام ناحیه دوم و کلمه تراورتن منشأ یکسانی از کلمه لاتین tiburtinus از طریق تراورتن ایتالیایی دارد. سنگ تراورتن (Travertine) یکی دیگر از سنگ های ساختمانی که در طبیعت یافت می شود، مانند:سنگ مرمر، گرانیت، اونیکس، آهک و غیره . حتما این را به خاطر داشته باشید که هر چه رنگ سنگ تروارتن روشن تر و سفید باشد مرغوبیت بهتری دارد
رنگ و بافت تراورتن
تراورتن ها ســنگهای آهکی ســخت و متخلخل و غالباً سفیدی هســتند که از کربنات کلسیم ( CaCO3 ) تشکیل شده اند و حاصل رســوب گذارى، به ویژه توســط چشــمه هاى آبگــرم و یا رودخانه ها هستند و همچنین سنگ سخت و نیمه بلورى است که اغلب به علت وجود ترکیبات آهن یــا برخى نا خالصى هاى دیگــر به رنگهاى متفاوت و زیبا و بافت نوارى شکل دیده می شوند. سنگ تراورتن بیشتر در رنگ های قرمز، لیمویی،زرد،قهوه ای، خاکستری، سیاه و سفید مشاهده می شوند و به صورت اتفاقی دارای رگه و یا بدون رگه می باشند
همان طور که گفته شد سنگتراورتن با داشتن رنگهای متفاوت از تیره تا روشن و رنگهای متنوع و بسیار شاد وگرم و انواع و اقسام نقوش دارای خاصیتی منحصر به فرد در بین تمامی سنگها می باشد
از جمله خاصیت سنگهای تراورتن میتوان به لایه لایه بودن آن اشاره نمود . این سنگ به جهت لایه لایه بودن در ۲ جهت قابل برش است . چنانچه سنگ تراورتن موازی این صفحه ها بریده شود تصویر این لایه ها به شکل موج های ابرو باد بر روی سنگ نقش میبنند که در اصطلاح به آن بی موج یا بی راه گفته می شود و چنانچه صفحه برش عمود بر این صفحات حرکت کند به آن موجدار یا به راه میگویند که تصویر این صفحات تشکیل دهنده براین صفحه برش خورده خطوط موازی است .سنگهای تراورتن در حالت بی موج محکم تر است و محل بین صفحه ها در سنگ موجدار که همان خطوط روی سنگ است محل ضعف سنگ تراورتن است که معمولا بارها دیده شده از همین خطوط میشکند.
انواع سنگ تراورتن
کاربرد سنگ تراورتن
سنگهای تراورتن به دو صورت پرشده و پرنشده استفاده میشوند. اگر به صورت پر شده استفاده شوند در مکان هایی از ساختمان استفاده میشوند که آبریزش آن زیاد است و بطور کلی بهتر است در آشپزخانه، حمام ، توالت و دستشویی استفاده نشوند. استفاده از سنگ تراورتن در مکانهای دیگر ساختمان مانعی ندارد . با این وجود تراورتن اغلب در نماهای روکار داخلی و بیرونی و همچنین برای سنگ فرش کردن ، مورد استفاده قرار میگیرد.
مزایای سنگ تراورتن
- مقاومت خوب، زیبایی و صیقل پذیری عالی سنگ تراورتن موجب شده تا در نماها بیشتر استفاده شود.
- دیرتر کثیف شدن
- زیبایی خاص و منحصر به فرد
- بیشتر رنگ های تراورتن مقرون به صرفه و ارزان قیمت می باشند
- وجود تخلخل جهت چسبیدن به ملات ونصب بهتر
- این سنگ عایق حرارتی و صوتی می باشد
- سنگ تراورتن گرما را جذب نمی کند و سطح آن همیشه خنک است.
- این سنگ از قابلیت برشکاری و صیقل کاری بالایی برخوردار است.
- رنگ این سنگ ثابت است و به مرور زمان کمرنگ نمی شود.
معادن سنگ تراورتن
در کشور ایران معادن مختلفی برای استخراج سنگ تراورتن وجود دارند و بزرگترین ذخایر تراورتن خاورمیانه در شهرستان محلات است و این شهرستان به عنوان کانون تولید سنگ حدود ۵۰ درصد کل ماده معدنی تراورتن ایران را تولید میکند . محلات با ۲ میلیون تن سنگ تراورتن دارای ۲۵۰ واحد فرآوری سنگ است و وجود ۱۱۰ معدن غنی سنگ تزئینی در این خطه موجب شده که ۶ هزار شغل پایدار در این زمینه ایجاد شود.از جمله معادن معروف آن می توان به تراورتن حاجی آباد، تراورتن عباس آباد و تراورتن آتش کوه اشاره نمود.
نکته مهم درباره تراورتن
بیشترین استفاده تراورتن در نمای ساختمان است و درمیان انواع مدل نما ، نمای رومی بیشترین استفاده از سنگ تراورتن را داراست .